Tehlikeli Madde Kısıtlamalarına Dair Kapsamlı Bir Rehber

RoHS ne anlama geliyor? RoHS (Restriction of Hazardous Substances), “Tehlikeli Maddelerin Kısıtlanması” anlamına gelen bir kısaltmadır. Bu, Avrupa Birliği’nde elektrikli ve elektronik ekipmanlarda (EEE) belirli tehlikeli maddelerin kullanımını düzenleyen bir yönergedir. RoHS, elektronik ürünlerin üretimi, kullanımı ve imhasıyla ilgili çevresel ve sağlık risklerini azaltmayı amaçlayarak bu ürünlerde belirli zararlı maddelerin varlığını sınırlamayı hedefler. Temel amacı, daha güvenli ve çevre dostu elektronik ekipman üretimini teşvik etmektir.

Kapsam: RoHS, beyaz eşyalar, tüketici elektroniği, endüstriyel ekipmanlar ve daha fazlası dahil olmak üzere yalnızca EEE’ye uygulanır.

Gereksinimler: RoHS, kurşun, cıva ve belirli alev geciktiriciler gibi tehlikeli maddelerin EEE’de bulunmasını kısıtlar. Üreticiler, ürünlerinin bu madde kısıtlamalarına uygun olduğunu garanti etmelidir.

Yasal Çerçeve: RoHS uyumu, AB, BAE, EAEU, Çin, Tayvan, Singapur, Ukrayna, Japonya, Türkiye, Güney Kore, Suudi Arabistan, Hindistan, Sırbistan, Vietnam, Kaliforniya, New Jersey ve Umman için zorunludur. Uyumsuzluk, yasal cezalarla sonuçlanabilir.

RoHS uyumu zorunlu mu?

AB yasalarına göre, Elektrik ve Elektronik Ekipman (EEE) üreticileri, ithalatçıları ve distribütörleri, ürünlerinin Tehlikeli Maddelerin Kısıtlanması (RoHS) Direktifi’ne uygun olmasını sağlamalıdır. Bu direktif, EEE’de kurşun, cıva, kadmiyum, altı değerlikli krom, polibromlu bifeniller (PBB’ler) ve polibromlu difenil eterler (PBDE’ler) gibi tehlikeli maddelerin kullanımını yasaklar. Bu maddeler insan sağlığına ve çevreye tehdit oluşturur ve RoHS, elektronik ürünlerdeki varlıklarını en aza indirmeyi amaçlar. Uyumsuzluk, para cezaları ve uyumsuz ürünlerin AB pazarında satılmasının yasaklanması gibi yasal sonuçlarla karşılaşılabilir. RoHS uyumuna ciddi bir şekilde yaklaşmak ve ürünlerin belirtilen madde kısıtlamalarına uygun olduğundan emin olmak çok önemlidir.

RoHS uyumuna kimler ihtiyaç duyar?

RoHS uyumu öncelikle RoHS direktifinin kapsamına giren EEE üreticileri, ithalatçıları ve distribütörleri için gereklidir. RoHS uyumuna ihtiyaç duyan ürün kategorileri arasında çeşitli elektronik ve elektrikli cihazlar bulunmaktadır.

İşte tipik olarak RoHS uyumu gerektiren ürünlere bazı örnekler:

Tüketici Elektroniği: Akıllı telefonlar, tabletler, dizüstü bilgisayarlar, TV’ler, DVD oynatıcılar, dijital kameralar ve oyun konsolları gibi ürünler RoHS uyum gereksinimlerine tabidir.

Ev Aletleri: Buzdolapları, çamaşır makineleri, mikrodalga fırınlar ve elektrikli süpürgeler gibi ev aletleri RoHS düzenlemelerine tabidir.

Endüstriyel Ekipmanlar: Elektrikli veya elektronik bileşenler içeren makineler, kontrol sistemleri ve üretim ekipmanları gibi birçok endüstriyel ekipman RoHS uyumuna tabi olabilir.

Tıbbi Cihazlar: Diagnostik ekipmanlar, görüntüleme sistemleri, hasta monitörleri ve çeşitli tıbbi cihazlar gibi tıbbi cihazlar için RoHS uyumu önemlidir.

Telekomünikasyon Ekipmanları: Yönlendiriciler, anahtarlar ve ağ ekipmanları gibi telekomünikasyon cihazları RoHS gereksinimlerine uymalıdır.

Otomotiv Elektroniği: Araç içi eğlence sistemleri, navigasyon sistemleri ve motor kontrol üniteleri gibi otomotiv elektroniği RoHS düzenlemelerine tabidir.

Aydınlatma Ürünleri: LED ampuller ve floresan lambalar gibi aydınlatma ürünleri RoHS uyumuna tabidir.

Oyuncaklar ve Rekreasyon Ekipmanları: Elektronik oyuncaklar, oyun konsolları ve çocuklar için diğer rekreasyon cihazları RoHS düzenlemelerine uymalıdır.

Havacılık ve Savunma Ekipmanları: Havacılık ve savunma endüstrilerinde kullanılan belirli elektronik bileşenler ve ekipmanlar RoHS uyumuna ihtiyaç duyar.

Hariç Tutulan Durumlar:

(a) Üye Devletlerin güvenliği için gerekli temel çıkarların korunması için gerekli olan ekipmanlar, özellikle askeri amaçlarla kullanılan silahlar, mühimmat ve savaş malzemeleri.

(b) Uzaya gönderilmek üzere tasarlanmış ekipmanlar.

Bilimsel Enstrümanlar: Elektronik bileşenlere sahip analitik ve bilimsel enstrümanlar RoHS gereksinimlerine tabidir.

RoHS’ta yasaklanmış olan 10 madde nelerdir?

RoHS direktifi, EEE’de belirli tehlikeli maddelerin kullanımını kısıtlar. Direktif, genellikle “RoHS 10” veya “madde kısıtlamaları” olarak adlandırılan aşağıdaki on maddeyi kısıtlamaya odaklanır:

Kurşun (Pb): Homojen malzemelerde ağırlıkça en fazla %0.1 oranında bulunabilir.

Cıva (Hg): Homojen malzemelerde ağırlıkça en fazla %0.1 oranında bulunabilir.

Kadmiyum (Cd): Homojen malzemelerde ağırlıkça en fazla %0.01 oranında bulunabilir.

Altı Değerlikli Krom (Cr6+): Homojen malzemelerde ağırlıkça en fazla %0.1 oranında bulunabilir.

Polibromlu Bifeniller (PBB’ler): Homojen malzemelerde ağırlıkça en fazla %0.1 oranında bulunabilir.

Polibromlu Difenil Eterler (PBDE’ler): Homojen malzemelerde ağırlıkça en fazla %0.1 oranında bulunabilir.

Bis(2-Etilheksil) Ftalat (DEHP): Homojen malzemelerde ağırlıkça en fazla %0.1 oranında bulunabilir.

Benzil Butil Ftalat (BBP): Homojen malzemelerde ağırlıkça en fazla %0.1 oranında bulunabilir.

Dibutil Ftalat (DBP): Homojen malzemelerde ağırlıkça en fazla %0.1 oranında bulunabilir.

Diizobutil Ftalat (DIBP): Homojen malzemelerde ağırlıkça en fazla %0.1 oranında bulunabilir.

Bu madde kısıtlamaları, elektrikli ve elektronik ekipmanların üretimi, kullanımı ve imhası sırasında bu tehlikeli maddelerle ilişkili çevresel ve sağlık risklerini azaltmayı amaçlar. RoHS direktifinin kapsamındaki EEE üreticileri, ithalatçıları ve distribütörleri, ürünlerinin ve malzemelerinin bu maksimum konsantrasyon limitlerine uygun olduğunu garanti etmelidir.

Bir Ürün RoHS Uyumlu Değilse Ne Olur?

Bir ürün RoHS uyumlu değilse ve Avrupa Birliği (AB) pazarına sürülürse, üretici, ithalatçı, distribütör veya uyumsuz üründen sorumlu herhangi bir taraf için yasal ve mali sonuçlar doğabilir. Uyumsuzluğun potansiyel sonuçları şunlardır:

Pazar Erişimi Kısıtlamaları: Uyumsuz ürünler AB pazarına giriş veya pazarda kalma hakkı elde edemez. Gümrük makamları, RoHS gereksinimlerini karşılamayan ürünlerin ithalatını ve satışını durdurabilir.

Para Cezaları ve Yaptırımlar: AB üye ülkeleri, RoHS düzenlemelerine uymayan işletmelere para cezaları ve yaptırımlar uygulayabilir. Belirli cezalar ülkeye ve ihlalin ciddiyetine göre değişebilir.

Geri Çağırma ve Geri Çekme: Yetkililer, uyumsuz ürünlerin piyasadan geri çağrılmasını veya geri çekilmesini talep edebilir, bu da maliyetli ve bir şirketin itibarına zarar verebilir.

Yasal İşlem: Uyumsuzluk, düzenleyici otoriteler veya etkilenen taraflar tarafından başlatılan davalar dahil olmak üzere yasal işlemlere yol açabilir.

İtibar Zararları: Uyumsuzluk, bir şirketin itibarına zarar verebilir, çünkü tüketiciler ve iş ortakları çevresel ve güvenlik düzenlemelerine uymayan bir şirkete olan güvenini kaybedebilir.

Uyum Maliyetleri: Uyumsuzluğu düzeltmek pahalı olabilir. Üreticiler, ürünlerini değiştirmek, testler yapmak ve tedarik zincirlerini yeniden düzenlemek zorunda kalabilirler, bu da ek maliyetler doğurabilir.

Kayıp Satış Fırsatları: Uyumsuz ürünler, kamu alım sözleşmeleri için uygun olmayabilir veya RoHS uyumu gerektiren pazarlara sınırlı erişime sahip olabilir.

Çevresel Etki: RoHS’nin birincil hedeflerinden biri, elektronik atığın (e-atık) çevresel etkisini azaltmaktır. Uyumsuz ürünler, e-atıkta daha yüksek seviyelerde tehlikeli maddelerin bulunmasına katkıda bulunabilir ve ekolojik riskler oluşturabilir.

Bu sonuçlardan kaçınmak için, EEE üreten, ithal eden veya dağıtan işletmeler, ürünlerinin RoHS düzenlemelerine uygun olduğundan proaktif olarak emin olmalıdır. Bu, malzeme değerlendirmeleri yapmak, kısıtlanmış maddeler için testler gerçekleştirmek, uyum belgelerini tutmak ve etiketleme ve raporlama gereksinimlerine uymak anlamına gelir.

RoHS muafiyetleri nedir?

RoHS muafiyetleri, RoHS direktifi kapsamında belirli kısıtlı maddelerin belirli koşullar altında veya belirli uygulamalar için EEE’de kullanılmasına izin veren özel izinler veya istisnalardır. Bu muafiyetler, kısıtlı bir maddenin ortadan kaldırılmasının teknik veya ekonomik olarak zor olduğu durumları tanır. Muafiyetler, teknik uygulanabilirlik, alternatiflerin bulunabilirliği ve potansiyel risklerin dikkatlice değerlendirilmesi temelinde verilir.

*RoHS muafiyetleri genellikle iki ana kategoriye ayrılır:

Teknik Muafiyetler: Bu muafiyetler, belirli bir EEE kategorisinde kısıtlı bir maddenin ortadan kaldırılmasında karşılaşılan teknik sınırlamalar veya zorluklar temelinde verilir. Örneğin, alternatif malzemelerin veya teknolojilerin henüz uygulanabilir olmadığı veya uyumun ürün güvenliğini veya performansını tehlikeye atabileceği belirli tıbbi cihazlar veya havacılık ekipmanları için muafiyetler olabilir.

Süre Sınırlı Muafiyetler: Bazı muafiyetler belirli bir süre için verilir ve süre sınırlıdır. Bu muafiyetler genellikle alternatif malzemelerin veya teknolojilerin araştırılması ve geliştirilmesini teşvik eder. Muafiyet süresi dolduğunda, üreticilerin RoHS uyumlu alternatiflere geçmeleri beklenir.

RoHS muafiyetlerine örnekler şunlardır:

• Görüntüleme sistemlerinde kullanılan belirli renk dönüşüm LED’lerinde kadmiyum.
• Yüksek erime sıcaklıklarına sahip belirli elektronik lehimleme uygulamalarında kurşun.
• Fotodedektörler ve yüksek güvenilirlik gerektiren ürünler gibi belirli uygulamalar için bazı elektrik ve elektronik bileşenlerde kurşun.
• Özel amaçlar için kullanılan bazı floresan lambalarda cıva.
• Kısıtlı bir maddenin ortadan kaldırılmasının güvenlik, performans veya bulunabilirliğini etkileyeceği bazı tıbbi cihazlar.

RoHS muafiyetlerinin periyodik olarak gözden geçirildiğini ve değişen koşullar, teknolojik ilerlemeler ve güvenlik değerlendirmeleri temelinde revize edilebileceğini, uzatılabileceğini veya sonlandırılabileceğini unutmamak önemlidir. Elektronik endüstrisindeki üreticiler ve paydaşlar, belirli muafiyetlerin durumu ve uyum gereklilikleri hakkında bilgi sahibi olmak için düzenleyici otoritelerden gelen güncellemeleri takip etmelidir. Ayrıca, belirli muafiyetler ve koşulları zamanla değişebilir, bu nedenle en güncel bilgiler için resmi AB RoHS direktifini ve ilgili dokümantasyonu danışmak tavsiye edilir.

RoHS düzenlemeleri küresel olarak zorunlu mu?

RoHS düzenlemeleri küresel olarak zorunlu değildir. RoHS, AB tarafından belirlenen ve AB ve Avrupa Ekonomik Alanı (EEA) içinde (İzlanda, Lihtenştayn ve Norveç’i içerir) uygulanan belirli bir düzenleme setidir.

RoHS direktifi, AB ve EEA pazarlarında satılan EEE’de (Elektrikli ve Elektronik Ekipman) belirli zararlı maddelerin kullanımını kısıtlar. Üreticiler, ithalatçılar ve distribütörler, ürünlerini bu bölgelerde satmak için RoHS düzenlemelerine uygun olmak zorundadır.

AB ve EEA dışında, ülkeler ve bölgeler elektronikteki zararlı maddeler, e-atık yönetimi ve çevre koruma ile ilgili düzenlemelere sahip olabilir, ancak bu düzenlemeler RoHS değildir. Bunlar, madde kısıtlamaları, gereksinimler ve uygulama açısından büyük farklılıklar gösterebilir.

Elektronik ürünler satan işletmelerin uluslararası düzeyde satış yapmayı hedefledikleri her pazar için belirli düzenlemeleri ve standartları bilmeleri ve bunlara uyum sağlamaları son derece önemlidir. Bazı ülkeler ve bölgeler RoHS benzeri düzenlemeleri benimsemişken, diğerleri farklı gereksinimlere veya elektronikteki zararlı maddelere ilişkin spesifik düzenlemelere sahip olabilir veya hiçbir özel düzenleme bulunmayabilir.

Farklı pazarlarda uyum sağlamak için işletmelerin kapsamlı bir araştırma yapmaları ve ürünlerini satmayı planladıkları her bölge için geçerli olan belirli düzenlemelere ve standartlara uymaları gerekmektedir.

REACH Yönetmeliği Nedir?

Kayıt, Değerlendirme, İzin ve Kısıtlama (REACH) Yönetmeliği, 2007 yılında yürürlüğe girmiştir ve AB’de üretilen ve satılan ürünlerde belirli zararlı maddelerin kullanımını kısıtlayarak insan sağlığını ve çevreyi korumayı ve AB kimya endüstrisinin rekabet gücünü artırmayı amaçlamaktadır.

Potansiyel olarak zararlı maddelerin REACH kapsamına girmesi için önce Avrupa Kimyasallar Ajansı (ECHA) tarafından üye devletler veya Avrupa Komisyonu’nun talebi üzerine çok yüksek endişe verici maddeler olarak tanımlanmaları gerekmektedir. Bir madde bir SVHC olarak onaylandığında, Aday Listesi’ne eklenir. Aday Listesi, İzin Listesi’ne dahil edilebilecek maddeleri içerir; öncelikleri ECHA tarafından belirlenir. İzin Listesi, ECHA’dan izin almadan AB’de belirli maddelerin kullanımını kısıtlar. Bazı maddeler, REACH Ek XVII olarak da bilinen Kısıtlı Maddeler Listesi’nde, izin alınmış olsun veya olmasın, AB genelinde üretilmesi, pazarlanması veya kullanılması kısıtlanmıştır. Bu maddelerin insan sağlığına ve çevreye önemli bir risk oluşturduğu kabul edilir.

Avrupa Birliği REACH Yönetmeliği Kapsamında Şirket Gereksinimleri

AB (Avrupa Birliği) REACH Yönetmeliği kapsamında, endüstriye AB’de ürettikleri ve sattıkları ürünlerdeki zararlı kimyasal maddeleri izleme ve açıklama yükümlülüğü getirilmiştir. Bir ürün, Aday Listesi’ndeki maddeleri aşılan eşik değerlerin üzerinde içeriyorsa, şirketler bu maddelerin varlığını aşağı akış müşterilere ve ECHA’ya bildirmekle ve olası güvenli kullanım talimatları sağlamakla yükümlüdür. İzin Listesi’nde yer alan maddeler, şirketlerin ECHA’dan izin almadan AB İç Pazarı’nda (EEA) ürettikleri veya sattıkları ürünlerde kullanmalarına izin verilmemektedir. Şirketler ayrıca, Kısıtlı Maddeler Listesi’nde giderek artan sayıda maddeye dikkat etmelidir, çünkü bu listedeki kısıtlamalar, madde kullanımını büyük ölçüde etkileyebilir ve AB’de satılan ürünlerin bileşimini ve ürünleri önemli ölçüde etkileyebilir.

REACH’e Uyum

Sürekli evrilen REACH Yönetmeliği’ne uyum sağlamayı kolaylaştırmak için, şirketler SVHC’leri ve değişen düzenleyici gereksinimleri güncel tutmalı ve ürün uygunluk programlarının etkinliğini sağlamalıdır. Verimli tedarik zinciri iletişimi ve tam malzeme açıklamaları, şirketlerin ürün bileşimlerine daha iyi bir görünürlük kazanmalarına yardımcı olur, böylece her SVHC güncellendiğinde tedarik zincirine başvurma ihtiyacını ortadan kaldırır. Uyumu sürdürmek için şirketler, bu listelerdeki yeni gelişmelerden haberdar olduklarını sağlamalıdır.

REACH Yönetmeliği ve PFAS

Polifloroalkil maddeler (PFAS), kalıcı, biyoakümülatif ve toksik olan bir florokarbon kimyasal maddeler ailesidir. Sonuç olarak, bu maddeler giderek çeşitli küresel düzenlemelere tabi tutulmakta ve birçok PFAS kimyasalı SVHC’lerin aday Listesinde yer almaktadır. Bu kimyasalların aday listesi’nde yer almasıyla birlikte, şirketler, bu maddelerin belirtilen eşik değerinin üzerindeki miktarlarda ürünlerinde bulunması durumunda veya bu madde yılda bir metrik tonun üzerinde kullanılıyorsa, ECHA’ya bildirim yapmak zorundadır. REACH kapsamında PFAS’ın diğer etkileri şunları içerir:

• Parça eskimesi
• Tüketiciler ve STK’lar tarafından PFAS’ın tedarik zincirlerinden çıkarılması için baskı
• Yatırım firmalarının yatırımlarını yeniden değerlendirmesi
• Sigorta şirketlerinin politika kapsamından PFAS’ı çıkarması

REACH Uyumluluğu Zorunlu mu?

AB’ye ihracat yapan ABD şirketleri, REACH uyumluluğunu sağlamak için kayıt ve izin gereksinimlerine sahiptir. REACH kimyasal uyumluluk düzenlemelerine uymamak, şirketinizin AB’den dışlanmasına neden olabilir. REACH uyumluluğunu sağlamanın önemi, şirketinizin hedeflerine bağlıdır.

*REACH ihlalleri için cezalar ülkelere göre değişir.

Neyse ki, sözleşmeli elektronik üreticinizin REACH uyumluluğunu nasıl belirleyeceğini zaten bilmesi gerekmektedir. Herhangi iyi bir PCB tasarım ve montaj ortağı, riskler ve alternatifler konusunda size danışmanlık yapabilmelidir.

REACH ve RoHS Uyumluluğu Arasındaki Fark Nedir?

RoHS, Zararlı Maddelerin Kısıtlanması anlamına gelir. RoHS Kılavuzu’na göre, bu direktif Avrupa Birliği’nde ortaya çıkmış olup, elektrikli ve elektronik ürünlerde bulunan belirli zararlı maddelerin kullanımını kısıtlar. En son güncelleme RoHS 3 direktifidir.

RoHS uyumluluğu, kısıtlanmış maddelerin final üründe kullanılamayacağı anlamına gelir:

• Kablolar
• Bileşenler
• Devre kartları
• Ekranlar
• Alt montajlar
• Kablolar

Aynı zamanda, REACH ürünün imalatında kullanılabilecek tüm kimyasalları kontrol eder:

• Kutular
• Askılar
• Kaplama
• Boya
• Çözücüler
• Kimyasallar