İçindekiler
Milattan Önce 8.350 (bazı kaynaklar 9.000 yılı olduğunu belirtiyor.) yıllarına uzanan tarihin bir çok ilkini içerisinde barındıran dünyanın ilk şehir hayatını bulabildiğimiz “Aşıklı Şehri‘ni” daha yakından tanıyacağız. Aksaray ili sınırları içerisinde yer alan Aşıklı Şehri, Kızılkaya köyü içerisinde ilk merkezine 25 km uzaklıktadır.
İlk keşfi 1963 yılında Hititolog Edmund Gordon tarafından keşfediliyor ve hemen çalışmalara başlanıyor. Ian Todd devam eden çalışmaşlarda günümüzden 10.000 yıl öncesine dayanan bir yerleşim yeri olduğunu saptanmıştır. Daha sonra Mamasun Barajı su seviyesinin yükselttirmesinden dolayı su altında kalacağı düşünülen Aşıklı Şehri üzerinde kazı çalışmaları 2000’li yıllarında başında başlamıştır.
İlklerin Ortaya Çıkışı
2003 yılına kadar Çatalhöyük bilinen en eski şehir hayatı olduğu düşünülmekteydi. Çatalhöyük M.Ö. 7.200 – 6.400‘lü yıllara uzanan bir tarihi vardı. Fakat; kendisinden neredeyse 1.150 yıl daha eski Aşıklı Şehri, Çatalhöyük’ün “Dünyanın İlk Şehri” ünvanını 1.150 yılla elinden aldı.
Aşıklı Şehri’nin 1.000 Yıllık Tarihi
Aşıklı Höyük diğer adıyla Aşıklı Şehri, 30 nesli barındıran bir geçmişe sahip. Yaklaşık olarak 1.000 yıl boyunca kullanıldığı ve sonra bilinmeyen bir nedenden dolayı şehrin dağıldığı ortaya çıkmış. Bunla ilgili bir çok farklı teori ortaya atılabilir fakat; okuduğum akademik araştırmalara göre bunla ilgili net bir veri ortada yok.
Aşıklı Höyük / Şehri Dünya İlkleri
- Dünyanın İlk Şehir Hayatı
- Dünyanın İlk Sokak Yapısı
- Dünyanın İlk Şehir Meydanı
- Koyun ve Keçi Evcilleştirme Çalışmaları (Bundan 10.000 yıl önce bu çalışmalarda başarılı oldular mı bilmiyoruz.)
- Dünyanın İlk Birası (Günümüzden 5.000 yıl önce Mısır’da bulunduğu düşünülen Bira işin aslı Aksaray’da bulunduğu akademik verilerle kanıtlanmıştır.)
- Dünyanın ilk Beyin Ameliyatı
Dünyanın İlk Beyin Ameliyatı
Aksaray Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Gül yerinde olsam sanırım bu durumu her yerde yazardım ve Aksaray Araştırma Hastanesi içerisine giren herkes dünyanın ilk beyin ameliyatının Aksaray’da yapıldığını bildiklerine emin olurdum.
Dünyanın İlk Birası Aksaray’da Yapıldı
Aşıklı Höyük kazı çalışmalarında ortaya çıkan bir “İLK” var. Dr. Güneş Duru T24 Biranın Hikayesi içeriğinde görüyoruz. Bira Dünyada ilk defa Aksaray / Aşıklı Höyük’te bulunmuş, Türkiye’nin (Belki de dünyanın) en iyi birası Efes Pilsen‘in kurucularının Aksaraylı olması da kesinlikle bir rastlantı değil.
Aşıklı Höyük Fotoğrafları
Aşıklı Höyük Nerede / Nasıl Gidilir?
Aşıklı Höyük, Kapadokya’nın bir parçası olan Aksaray ili Kızılkaya Köyü içerisindedir. Aksaray il merkezine 25 KM uzaklıkta yer almaktadır. Kapadokya Havaalanı’na ulaşıp servislerle Aksaray il merkezine gelmelisiniz. Daha sonra Kızılkaya köy otobüslerine binebilirsiniz. Kendi arabanızla gelecekseniz Kızılkaya / Aşıklı Höyük linkini takip edebilirsiniz.
Aşıklı Höyük Destekleyenler
Aşıklı Şehrinin gün yüzüne çıkmayı bekleyen diğer bir çok ilkleri için destekleyen kurum / kuruluşlara Aşıklı Höyük Destekleyen Kurumlar sayfasından ulaşılabiliyor. Prof. Dr. Mihriban Özbaşaran araştırma ekibinin başında 2023 yılı itibariyle canla başla çalışmalarına devam ediyor. Ekibin Nora Antik Kent ile de ilgili çalışmalar yapmasını da temenni ediyoruz.