Taşmescit Cami

user264822

Çankırı Taşmescit Camii, tarihi ve mimari açıdan oldukça etkileyici bir yapıya sahip. Caminin iç ve dış tasarımı oldukça dikkat çekici ve ziyaretçilerine huzurlu bir ortam sunuyor. Tarihi dokusuyla da dikkat çeken cami, şehrin önemli simgelerinden biri olarak öne çıkıyor. Ziyaret etmek isteyen herkese tavsiye ederim.

Çağrı Su

Cami ismi Yeni Cami. Taşmescit Cami ismi değil.. Camiye gelince böylesine güzel gözüken camiyi ziyaret etmek isterdim açıkçası. Sadece vakit namazlarında açık tutulması gerçekten üzücü. İnşallah bu durum bir an önce giderilir. Dış kaplaması ile örnek olabilecek bir cami. Herkes ziyaret etmeli diye düşünüyorum. Cami enine dikdörtgen planlı, kırma çatılı ve tek minarelidir. Taş temel üzerine kerpiç duvarlı, şimdiki sıvası beton kum olan bir yapıdır. Kitabesi bulunan cami gösterdiği özellikler bakımından 17. yy sonu ile 18. yy başlarına tarihlenmektedir. Cami bu zaman zarfında dönem özelliği de kazanan bir takım eklentilerle günümüze özgünlüğünü koruyarak gelebilmiştir. Kuzey cephede bulunduğu varsayılan asıl giriş cephesinin yapılan ek iki kat nedeniyle değiştiği ve batı cepheye alındığı, yine kuzeybatı cephede bulunan minarenin sonradan eklendiği görülmektedir. Bulunduğu dar sokağa paralel devam eden ve kuzey cephe duvarıyla sonlanan küçük bir avlusu mevcuttur. Camiye batı cepheden minare kaidesinin hizasında yapılan küçük bir sundurma ile kapatılan ayakkabılıktan basık taş kemerli kapıdan girilir. Girişin solundan merdivenlerle mahfile çıkılmaktadır. Enine dikdörtgen iç hacim düz ahşap tavanlı olup, tavan merkezinde altıgen bir form içinde yalancı kündekari ahşap işçiliği görülmektedir. Tavanın köşelikleri istiridye kabuğu formludur. Tavandan beden duvarına geçişlerde sıva üzerine yapılmış mahfil katında devam etmeyen, geometrik birbirine zencirek motifi ile bağlanarak geçen geometrik kartuşlar içinde soyut ve realistik bitkisel bezemeli kompozisyonlar görülmektedir. Bu bezemeler altında yuvarlak formlar içinde hat yazılar ( halife isimleri) bulunmaktadır. Bu bezeme grubunun hemen altından duvar içe doğru derin bir korniş yapmaktadır. Kornişin hemen altından yine simetrik olarak birbirini takip eden sıva üstüne boyalarla yapılmış olan kartuş formlarının içinde ayetler yazılmıştır. Mihrap alçı malzemeli olup dikdörtgen formludur, mihrap nişi oldukça derin tutulmuş olup iç tepeliği neredeyse küçük bir kubbe yapacak forma yaklaşmıştır. Bezemezsiz sade tutulan mihrap özgündür.Minber özelliksiz olup, büyük ihtimalle yenilenmiştir. Vaaz kürsüsü orijinal olup ahşap üzeri alçı sıvalıdır. Cami doğu cephede altlı üstlü yerleştirilmiş altı adet ile güney cephede dört adet pencere ve mihrap tepeliğinde bulunan vitraylı fil gözü pencere ile batı cephede üç adet üst iki adet alt pencere ile aydınlatılırken, kuzey cephede mahfildeki pencereler mevcudiyetlerine korumakla birlikte önüne yapılan ek yapı nedeniyle işlevsizdir. Duvar kalınlığı yaklaşık 80-90 cm’ye varan cami pencereleri çift kanatlı olarak yapılmıştır. Dıştan lokma demirle korumalıdır. Mahfili sekiz adet ahşap direk üzeri yastıklarla tavana bağlı olarak taşınırken, mahfil altında direkler birbirine yalancı bursa tipi kemerlerle bağlanmıştır. Küçük mahfil balkonu, içeri doğru bir basamak yaparak ikiye ayrılmaktadır. Kuzey cephenin dış duvarında, kadınlar mahfiline giriş yapan bir kapı konulmuş olup, giriş kapısında olması muhtemel kitabe bu duvara monte edilmiştir.Pür sefa olup cemaat söyledi tarihini / lutf- u rahmetle ide bu mescidi Mevla kabul yazmaktadır Son mısrasında ebced hesabı ile H. 1168 tarihi (M. 1754) tarihi düşürülmüştür.

Ümit Bıyıklı

Bu Caminin ismi Merkez Yeni Cami.

İhsan KARACA

Esra Bembeyaz